Dwór Królewski – „Dla Szwecji z czasem”
Obecnie Zamek Królewski jest przede wszystkim miejscem pracy członków rodziny królewskiej. Codziennie rano król, królowa, księżniczka Victoria i książę Daniel przyjeżdżają rano do pracy, a w swoich biurach spędzają większość dnia.
To na Zamku Królewskim odbywają się najważniejsze uroczystości związane z rodziną panującą. Na dziedzińcu Zamkowym król świętuje swoje urodziny, a Jego Następczyni imieniny, codziennie można oglądać uroczystą zmianę warty. Zamek Królewski każdego dnia przyciąga masę turystów, którzy zastanawiają się co dzieje się w środku, za murami tak okazałej rezydencji.
Zamek Królewski w Sztokholmie jest małym państwem. Ma swoją straż, lekarzy i mały szpital, pocztę, listonoszy, Kaplicę, kapelana, administrację, muzeum, stajnie, bibliotekę zawierającą 100 tysięcy książek a nawet kwiaciarnię czy szklarnię.
Dwór królewski tętni życiem, niemal codziennie do Zamku Królewskiego przybywa choć jedna ważna osobistość, a personel królewski dba o jak najlepsze zorganizowanie i przeprowadzenie każdego spotkania. Dwór zatrudnia co najmniej 273 osoby, z czego 55% stanowią kobiety. W sezonie letnim dodatkowo jeszcze około 60-70 osób. Ogrodnicy królewscy dwa razy do roku ścigają 35 kilometrów żywopłotów. Pokojówki rozpoczynają sprzątanie sal dopiero po opuszczeniu przez wszystkich miejsca spotkania. Na tydzień przed oficjalnym bankietem rozpoczynają się pierwsze przygotowania, kończone na kilka godzin przed przybyciem zaproszonych gości. Wszystko jest dopięte na „ostatni guzik”, nic nie dzieje się z przypadku, wpadki nie zdarzają się nigdy.
W tym zawodzie najważniejsza jest dyskrecja, jak wspomina Elisabeth Tarras-Wahlberg, w dniu rozpoczęcia pracy na dworze królewskim zastrzegła rodzinie i znajomym, że nie będzie opowiadała o pracy na Zamku i odpowiadała na pytania dotyczące rodziny królewskiej. Przez blisko trzydzieści lat pani Tarras-Wahlberg pracowała w biurach rodziny królewskiej. Zawsze z nutką rozbawienia wspomina fakt, że je znajomi myśleli, że po tylu latach na dworze jest „blisko” z rodziną królewską. Jak sama mówi, „królowa mnie pytała często, jak się mają moje dzieci? Ale nigdy nie udzielałyśmy sobie rad i nie ucinałyśmy pogawędek na ten temat”. Przez wiele lat była „mentorką” księżniczki Victorii, zapytana, o to co doradziła.
Następczyni Tronu w związku z jej znajomością z Danielem Westling’iem powiedziała tylko: „Uważa, że kiedy jest prywatnie ze swoim chłopakiem, ona również jest osobą prywatną. Starałam się jej wytłumaczyć, że to, co jest trudne do uzyskania jest najbardziej ekscytujące.” Pani Tarras-Wahlberg towarzyszyła Victorii w wielu spotkaniach i m.in. podróży do Afryki. Dzięki swojemu wiekowi, jest rówieśniczką królowej Silvii, z pewnością wielokrotnie służyła księżniczce radą.
Co ciekawe, pomimo zapewnień o braku bliskich kontaktów z rodziną królewską, nie zabrakło jej na wielu ważnych uroczystościach. Swoją pracę na dworze zakończyła w 2004 roku, pomimo tego dziewięć lat późnej pojawiła się chociażby na ślubie księżniczki Madeleine. Warto wspomnieć, że swoją pracę na dworze królewskim rozpoczęła w 1976 roku w okresie przygotowań do ślubu pary królewskiej. Wówczas pracowała w biurze informacji Ministerstwa Spraw Zagranicznych, pewnego dnia szef zabrał ją do biura prasowego na dworze królewskim, gdzie była masa pracy w związku z królewskim ślubem. Tam została już na kolejne 28 lat. Pani Tarras-Wahleberg współpracowała przy tworzeniu kilku książek poświęconych Szwedzkiej Rodzinie Królewskiej, czy księżniczce Victorii, nigdy jednak nie zagłębiała się w szczegóły dotyczące życia członków rodziny panującej i dobierała odpowiednie informacje do upublicznienia.
Kolejnym ważnym pracownikiem dworu jest Alice Trolle-Wachtmeister dama dworu króla i królowej. Uczestnicząca w najważniejszych uroczystościach i podróżach. Jest ona szwedzką hrabiną, została odznaczona orderami w Szwecji i Danii. Prywatnie zapraszana jest na bardziej rodzinne uroczystości jak chrzciny czy śluby. W 2012 roku była jedną z pierwszych osób które zobaczyły księżniczkę Estelle. Następczyni tronu przyjechała z nią do Zamku Królewskiego zaledwie dzień po narodzinach, aby potwierdzić jej narodziny. Następczynię Tronu określa jako spontaniczną i dowcipną. Kiedy ona bądź księżniczka Estelle przychodzi do biur królowej atmosfera od razu ulega ożywieniu.
Kolejnym „dobrym duchem” Zamku Królewskiego od lat jest Ebba von Mecklenburgg. Posiada małe mieszkanie na terenie Zamku (tak jak większość pracowników dworu). Jednym z jej cotygodniowych obowiązków jest wizyta w królewskiej szklarni i zakupy na targach kwiatowych. Poza tym odpowiada za ustawianie dekoracji i zastawy na stole.
Pani Ebba von Mecklemburg wraz z królewskim florystą – Claes’em Carlsson przed każdym bankietem na Zamku Królewskim osobiście ustala jakie kwiaty pojawią się na stołach, oczywiście zgodnie z prośbami królowej, która sama na kilka godzin przed bankietem odwiedza salę i sprawdza, czy wszystko jest już gotowe.
Sala bankietowała służyła kiedyś za łazienkę króla Oskara II, dopiero przed kilkoma laty zabrano stamtąd historyczną wannę a ogromną komnatę przemieniono w elegancką salę bankietową.
Na tydzień przed bankietem Ebba i Claes wcześnie rano (już około 7.00) udają się do Årsta Market, rynek kwiatowy w Sztokholmie, gdzie wybierają odpowiednie kwiaty. Zawsze wybierają kwiaty odpowiednie do pory roku. Wiosną najczęściej wybierane są tulipany, gość wchodząc na salę bankietową powinien pomyśleć „wiosna”, wszyscy pod koniec zimy (szczególnie w Szwecji) są zmęczeni zimnem i śniegiem, wchodząc na salę i widząc wiosenne kwiaty ich nastrój mimowolnie ulega zmianie.
Kolejnym przystankiem na Årsta Market są stoiska z roślinami doniczkowymi. Rośliny te ustawiane są w Vita Havet, dekoracje tam mają być zawsze lekkie i stwarzać domową atmosferę. Gość musi poczuć się swobodnie krocząc oszałamiającymi korytarzami na spotkanie z członkami rodziny królewskiej. Wiosną ustawia się tam najczęściej hortensje i inne mało pretensjonalne kwiaty. Dla większości ludzi przybywających na bankiet do Zamku Królewskiego jest to pierwsza i jedyna taka okazja w życiu. Dlatego personel dworu dba o to, aby królewscy goście zapamiętali ten krótki wieczór na całe życie.
Na koniec Ebba i Claes wracają z „zakupami” do królewskich szklarni, część kwiatów trafia do chłodni, inne muszą się dopiero rozwinąć. Wszystkie kwiaty muszą zostać odpowiednio umyte i ułożone we wspaniałe bukiety. Na dzień przed kolacją zaczynają przygotowywać dekoracje na bankiet. Najpierw zajmują się roślinami doniczkowymi, a swoją pracę kończą na kilka godzin przed przyjęciem, po ustawianiu ogromnego stołu w Galerii Karola XI i dekoracji kwiatowych.
Ebba von Mecklemburg (z lewej) w królewskiej szklarni
Ebba nadzoruje także pranie lnianych obrusów, ten najdłuższy ma około 8 metrów, do tego przy każdym bankiecie wykorzystuje się około 200 specjalnie szytych serwet. Pranie obrusów i serwetek trwa pranie trzy miesiące.
W służbie dworu królewskiego, jak i w społeczeństwie, panuje odpowiednia hierarchia. Do członków rodziny królewskiej dopuszczeni są tylko najbardziej doświadczeni, zasłużeni i, niekiedy, najdłużej pracujący na dworze królewskim lokaje i służba. Każdy pełni przydzieloną dla siebie rolę, która nigdy nie wykracza poza określone granice. Służba ma być zawsze w tle, gdzieś z tyłu, najlepiej nie zauważalna. Nikt z personelu nie może przyglądać się podczas swojej pracy członkom rodziny królewskiej. Jeśli przypadkiem na jednym z korytarzy napotka się kogoś z rodziny, służba musi stanąć plecami do ściany i skinąć głową, gdy król czy inny członek familii go mija.
Trybunał tak jak i Dwór Królewski pomaga członkom rodziny królewskiej w wykonywaniu ich obowiązków oraz ustalaniu najważniejszych spraw dotyczących funkcjonowania Zamku Królewskiego.
Jednym z najważniejszych instytucji na dworze jest tzw. Urząd Marszałkowski. Obecny Marszałkiem dworu królewskiego jest Svante Lindqvist. Urząd ten zajmuje się przede wszystkim działem kadr i finansów. Poza tym biuro zajmuje się kwestiami prawnymi i konstytucyjnymi, np. udzielaniem różnego rodzaju licencji czy praw do zdjęć rodziny królewskiej.
Urząd Marszałkowski odpowiada również za personel i dwa razy w miesiącu zwołuje zebranie na którym ustalana jest koordynacja działań na najbliższe dwa tygodnie, w spotkaniu zawsze uczestniczy para królewska oraz para książęca.
Kapelanami w Kaplicy Królewskiej są pastor i proboszcz parafii królewskiej Lars Göran Lönnermark oraz Michael Bjerkhagen (Zamek Królewski jest oddzielną parafią).
Riddarholmskyrkan odpowiada za koordynację funkcjonowania Kaplicy Królewskiej oraz udziela uprawnień do korzystania z niej do różnych celów przewidzianych przez sekretariat.
Personel medyczny składa się z profesora Jana Östergren i prof Mårten Rosenqvist, dodatkowo lekarza Petera Möller, prof Angelica Linden Hirschberg, starszego adiunkta Larsa Wennberg oraz Anders’a Ericson i Erik’a Öhrner.
Pracownicy biura króla odpowiadają za korespondencję, koordynację działań monarchy, jego podróże oficjalne oraz pracę księcia Carla Philipa i księżniczki Madeleine. Przewodniczącym biur Jego Królewskiej Mości jest Lars-Erik Tindre.
Biuro królowej składa się przede wszystkim z jej dam dworu, Kirstine-Finecke zarządza kalendarzem królowej, koordynuje pracę w biurze i kieruje działaniami najbliższych współpracowników królowej. Na biuro Jej Królewskiej Mości składają się także sekretarka oraz dwie asystentki.
Biurem księżniczki Victorii i księcia Daniela zajmuje się Karolin Johansson. Zajmuje się ona kalendarzem pary książęcej i jest jej osobistym sekretarzem oraz Lady-in-waiting księżniczki Victorii. Poza tym biuro pary zatrudnia innych asystentów (nie są to upublicznione informacje) oraz dwie nianie dla księżniczki Estelle, jedną na cały etat, posiadającą małe mieszkanie w Haga Palace. Mowa oczywiście o 24-letniej Adeleine Petersson.
Drugą (prawdopodobnie na pół etatu) pochodzącą z Australii, 23-letnią Katie Millington, która odpowiada przede wszystkim za nauczanie księżniczki Estelle języka angielskiego.
Na krótko po narodzinach para książęca poprosiła o pomoc Elisabeth Zimmermann, która w latach 1979/91 była nianią księżniczek Victorii i Madeleine oraz księcia Carla Philipa. Nie jest na stałe zatrudniona przez dwór królewski.
W 2012 roku zajmowała się księżniczką Estelle, a w ubiegłym miesiącu księżniczką Leonore podczas wizyty w Watykanie. Jak wiadomo Madeleine i Christopher nie zatrudniają obecnie niani, potrzebują pomocy tylko przy szczególnych okazjach, której z przyjemnością udziela pani Zimmermann.
Royal Mews składa się na stajni w których pracownicy opiekują się królewskimi końmi, a także dbają o powozy i inne środki transportu. Coraz częściej na różne okazje dwór wynajmuje ekologiczne samochody, jednak jak wiadomo w Royal Mews znajduje się co najemnej 10 samochodów. Serię nagrań obrazujących pracę stajennych i innych pracowników Royal Mews znajdziecie tutaj: http://www.kungahuset.se/besokkungligaslotten/hovstallet/film.4.36df73941192994694f80006225.html
Ceremonistaten – biuro i pracownicy odpowiedzialni za przestrzeganie ceremoniału dworskiego. W biurze tym zatrudnieni są dwaj mistrzowie ceremonii, zastępca mistrza ceremonii, dwaj komornicy i asystent.
Departament Informacji koordynuje intensywne kontakty z rodziną królewską i informacje medialne. Dział otrzymuje wiele pytań od szwedzkich i zagranicznych mediów, naukowców i opinii publicznej na temat oficjalnego kalendarza rodziny królewskiej i królewskich pałaców. Departament Informacji jest także odpowiedzialny za stronę Dworu Królewskiego. Pozostaje w stałym kontakcie z Ministerstwem Spraw Zagranicznych.
Husgerådskammaren utrzymuje i pielęgnuje wnętrza dziesięciu rezydencji królewskich. W sumie około 250 tysięcy pojedynczych obiektów wymaga regularniej konserwacji i pielęgnacji. Kierownikiem departamentu jest Margareta Nisser-Dalman. Pracownicy tego działu odpowiadają również za utrzymanie mebli, zasłon, dywanów itp. w dobrej kondycji.
Biblioteka królewska składa się z około 100 tysięcy książek i 500 tysięcy fotografii. W Zamku znajduje się również Królewskie Archiwum.
Gubernatorstwo zajmuje się pralniami królewskimi, a także koordynacją dni otwartych w królewskich rezydencjach. Departament decyduje kiedy i w jakich godzinach, które z pałaców, pawilonów i parków są otwarte dla zwiedzających.
Przez poszczególne rezydencje przewija się około 3 tysiące wycieczek rocznie. Popularnością cieszą się programy zwiedzania dla dzieci w czasie zimowych wakacji, świąt Bożego Narodzenia i Wielkanocy.
Autor: Marlena Michalak
Źródło: swedish-princesses.blogspot.com
Fot: swedish-princesses.blogspot.com