Uroczystości w Mariefred
W ostatnią sobotę października odbyły się uroczystości upamiętniające polskich marynarzy, internowanych podczas II wojny światowej w Szwecji. Na internowanych składały się załogi trzech polskich okrętów podwodnych: ORP „Sęp”, ORP „Ryś” i ORP „Żbik”. Miejscem ich internowania była miejscowość Mariefred.
W granicach tej miejscowości leży jeszcze jedno miejsce mocno związane z historią Polski, zamek Gripsholm. W latach 1563-1567 król Szwecji Eryk XIV, syn Gustawa Wazy, więził tutaj swojego brata, późniejszego króla Szwecji Jana III Wazę i jego żonę Katarzynę Jagiellonkę. Tutaj też 20 czerwca 1566 roku urodził się ich syn, późniejszy król Polski i Szwecji, Zygmunt III Waza. Zwiedzając zamek można obejrzeć zachowaną w oryginalnym stanie komnatę, która służyła za ich więzienie.
W związku z powyższym na początek uroczystości odbył się wykład na temat historii polskiej linii Wazów, który wygłosił Ambasador RP w Szwecji, Wiesław Tarka. Wykład był skierowany do polonijnej młodzieży, która przez cały dzień towarzyszyła delegacji. Polska delegacja złożyła wieniec i zapaliła znicze przy pomniku, znajdującym się tuż obok miejsca, w którym polscy marynarze wyszli na ląd. Ostatnią częścią uroczystości była modlitwa za zmarłych w kaplicy, znajdującej się na cmentarzu w Mariefred i złożenie wieńców na grobach polskich marynarzy, którzy zdecydowali się zostać w tej miejscowości po wojnie.
Szwedzka telewizja o uroczystościach w Mariefred. Link znajdziesz tutaj.
Krótka historia polskiej linii dynastii Wazów
Dynastia Wazów została założona przez regenta Szwecji Gustawa Wazę, syna szwedzkiego możnowładcy Eryka Johanssona, straconego w 1520 na rozkaz króla duńskiego Chrystiana II. Gustaw I objął tron w 1523, na którym urzędował do 1560 roku. Następcą Gustawa był starszy z Jego synów, Eryk XIV Waza. Przez większość czasu jego panowania toczyła się skandynawska wojna siedmioletnia (znana jako I wojna północna) przeciw Danii, w trakcie której skutecznie odparł wszystkie duńskie próby podboju posiadłości szwedzkich, jednakże w związku pogłębiającymi się problemami psychicznymi Eryka, został on w 1568 roku został usunięty z tronu i uwięziony przez swojego brata Jana, który przejął władzę. Jan III Waza był Królem aż do swojej śmierci, która miała miejsce w 1592.
W 1587 wnuk założyciela dynastii, Gustawa I i syn Jana III, Zygmunt III Waza został wybrany na króla Polski. W Szwecji był on zwalczany ze względu na wyznanie katolickie, czego wynikiem było pozbawienie go korony na rzecz stryja – Karola IX Sudermańskiego. Co miało miejsce w 1599. Zygmunt III rozpoczął polską linie dynastii Wazów. Następnymi reprezentantami tej dynastii w Polsce byli synowie Zygmunta: Władysław IV i Jan II Kazimierz. Władcy panujący w Polsce jednak nadal używali tytułów królów Szwecji, co było jedną z przyczyn wojen polsko-szwedzkich w XVII wieku.
Dynastia Wazów panowała w Szwecji do abdykacji królowej Krystyny, córki Gustawa II Adolfa, która miała miejsce w 1654 i wygasła wraz z jej śmiercią 9 kwietnia 1689. Linia polska skończyła się 16 grudnia 1672 na Janie II Kazimierzu (abdykował w 1668).
Źródło: stokholm.msz.gov.pl
Fot: freeimages.com