„W cieniu wojny”
Ambasador Wiesław Tarka, wspólnie z ministrem ds. kultury i demokracji Alice Bah Kuhnke oraz przewodniczącym Rady Miasta Malmö Kentem Anderssonem, zainaugurowali wystawę „W cieniu wojny”. Wśród artystów, których prace można oglądać od 8 maja do 6 września, znalazły się dwie polskie malarki – Jadwiga Simon-Pietkiewicz oraz Maja Berezowska.
Obie panie w czasie wojny znalazły się w obozie koncentracyjnym Ravensbrück, obie przeżyły obóz i wiosną 1945 dzięki akcji Białych Autobusów, zorganizowanej przez Szwedzki Czerwony Krzyż, kierowanej przez Folke Bernadotte, znalazły się w Szwecji.
Jadwiga Simon-Pietkiewicz malowała portrety współwięźniarek, sceny z życia w obozie, sceny grupowe, wizerunki kobiet okaleczonych przez lekarzy niemieckich lub podczas bombardowań fabryk. Artystka rysowała ołówkiem, kredkami, rzadko akwarelą, na papierze pakowym, czasem na marginesie gazet niemieckich. Rysunki najczęściej są sygnowane pierwszymi literami imienia i obu nazwisk, prawie zawsze datowane. Twórczość Jadwigi Simon jest wstrząsającym dokumentem życia w Ravensbrück.
Maja Berezowska została uwięziona w obozie z wyrokiem kary śmierci za rysowanie karykatur Hitlera. W Ravensbrück nadal, w miarę możliwości, tworzyła, wykonywała portrety współwięźniarek i utrwalała sceny z życia obozowego. Robiła kukiełki i stroje dla aktorów do obozowych szopek bożonarodzeniowych.
Historia II wojny światowej, to dramat narodów, ale również tragedia jednostek. Ambasador wspomniał niedawno zmarłego b. szefa polskiej dyplomacji prof. Władysława Bartoszewskiego – żołnierza AK i członka Żegoty, który powtarzał, że nie można zapominać o historii. W swoim wystąpieniu Ambasador podkreśli znaczenie akcji jaką zorganizował rząd szwedzki, zauważając, że ten, kto ratuje jednego człowieka, ratuje ludzkość. W przemówieniu stwierdził, iż zebrane prace upamiętniają Folke Bernadotte i jego wkład w ratowanie więźniów obozów koncentracyjnych III Rzeszy, ale również obrazy te nie pozwolą nikomu zapomnieć o dramacie wojny. Zapominając, pozwalamy aby historia się powtarza się na nowo.
Źródło: sztokholm.msz.gov.pl
Fot: sztokholm.msz.gov.pl